Kościół stawia sprawę jasno, tak wygląda post przed i w trakcie Wigilii
Zdawałoby się, że Kościół i tradycja zawsze mówią jednym głosem. Ale czy na pewno? Jeśli chodzi o Wigilię, sprawa nie jest aż taka prosta.
Posty i święta
Żeby zrozumieć problem postu w Wigilię , trzeba nieco rozpracować tradycję, z którą mamy do czynienia, a także zasady religijne obowiązujące katolików. Niektórzy spowiadają się z jedzenia mięsa w Wigilię , jeśli się zdarzy, inni próbują nawet pościć w przeddzień tego dnia. Czy mają rację?
Krótko mówiąc: nie. Dłużej mówiąc: to bardziej skomplikowane o tyle, że czynnikiem jest tu dodatkowo post piątkowy . Wyjaśnijmy więc to, jakie oczekiwania ma wobec praktykujących katolików Kościół.
Kiedy obowiązuje post
Od 2014 roku katolicy w Polsce żyją zgodnie z uchwałą Episkopatu, która wyjaśnia:
Wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych obowiązuje w Środę Popielcową oraz piątki całego roku z wyjątkiem uroczystości (zob. KPK 1251). Dotyczy wszystkich, którzy ukończyli czternasty rok życia. Zachęca się do zachowania wstrzemięźliwości także w Wigilię Narodzenia Pańskiego
Najważniejsza jest więc różnica między „obowiązuje” a „zachęca” . Post w Wigilię nie jest obowiązkowy, chyba że wypada on w piątek. Technicznie rzecz biorąc Wigilia Bożego Narodzenia nie jest uroczystością kościelną, ale właśnie wigilią – dniem oczekiwania na święto. Nazwa takiego dnia pochodzi od łacińskiego słowa vigilare, oznaczającego czuwanie, nadzorowanie czy stanie na straży.
Czy pościć w Wigilię i święta
Wigilia nie jest postna, ale nie znosi piątkowego postu. Inaczej rzecz ma się z oboma dniami następujących po niej świąt, w które Katolicy zwolnieni są z postu nawet jeśli wypada akurat piątek. Tradycja obchodzenia dnia postnego przed świętami ma setki lat i dawniej poszczono przed znacznie większą liczbą świąt , nawet przed „imieninami” co ważniejszych świętych. To sąd wziął się faktoid, że w średniowieczu wypadało nawet 200 dni postnych w roku.
Ponieważ Wigilia nie jest świętem , nie powinno przychodzić praktykującym katolikom do głowy, by pościć dzień przed nią, choć oczywiście niejedzenia mięsa nikt im nie zakaże. W 2024 roku nie mamy jednak kłopotu: Wigilia wypada we wtorek, święta – w środę i czwartek . We wtorek pościmy więc tradycyjnie, zgodnie z zaleceniem (ale podjadamy schab, jeśli mamy ochotę), w środę i czwartek – świętujemy ze wszystkimi tego konsekwencjami, a więc także z raczeniem się pysznościami wszelkiego rodzaju.
Poznaj też porady dotyczące dodatków do barszczu i przepis na niezwykłe śledzie .