Magiczna szarlotka na święta
Skąd wzięła się szarlotka?
Obecnie szarlotką nazywamy ciasto przygotowane na proszku do pieczenia czy innym spulchniaczu, które zapełnione jest masą z jabłek. Często pokryte jest dodatkowo posypką z cukru pudru i lukrem. Jednak pierwsze szarlotki powstała w XIV wieku i były całkowicie pozbawione cukru czy dodatku słodzącego. Bowiem jeszcze wtedy były to składniki wyjątkowo drogie, a także prawie niedostępne. Zatem cała słodkość szarlotki musiała bazować na smaku jabłek. Ponadto początkowo ciasto stanowiło wyłącznie oprawę dla jabłek i nie było nawet przeznaczone do spożycia. Dopiero w XVI wieku, dzięki zwiększonej dostępności cukru, szarlotkę zaczęto dojadać do końca.
Co do genezy nazwy tego ciasta, historia nie jest do końca znana. Istnieją na ten temat dwie teorie. Pierwsza z nich zakłada, że francuski cukiernik Marie-Antoine’owi Carême zainspirowany szwagierką cara Aleksandra I - Aleksandrą Fiodorową, zwaną Charlottą Pruską – nazwał deser na jej cześć. Ówcześnie Carême miał nazwać ciasto: charlotte russe. Według drugiej historii nazwę ciasta jabłecznik przechrzczono na początku XIX wieku ze względu na królową Charlottę, czyli żonę angielskiego króla Grzegorza III.
Niezależnie jednak od pochodzenie ciasta i genezy jego nazwy, szarlotka niewątpliwie jest jednym z najpopularniejszych i najbardziej cenionych ciast od stuleci.
Przepis na świąteczną szarlotkę
Składniki na kruche ciasto:
300 g mąki pszennej
4 łyżki cukru pudru lub białego cukru
150 g masła
60 g smalcu
2 łyżki zimnej wody
Składniki na nadzienie jabłkowe:
1 kg jabłek
1/4 szklanki cukru trzcinowego lub białego cukru
1 łyżeczka przyprawy piernikowej
1 łyżka cukru wanilinowego
1 łyżka sproszkowanego budyniu śmietankowego
sok z 1/2 cytryny
opcjonalnie 2 łyżki likieru kokosowego
Składniki na orzechową warstwę (opcjonalnie)
1/3 szklanki orzechów włoskich
2 łyżeczki przyprawy piernikowej
skórka z 1/2 pomarańczy
Do podania:
łyżka cukru pudru
Sposób przygotowania:
Kruche ciasto
Mąkę wsypujemy do miski i mieszamy mikserem razem z cukrem, zimnym masłem oraz smalcem. Miksujemy przez około minutę, do momentu, w którym powstaną drobne okruszki ciasta. Następnie dodajemy wodę i jeszcze przez jakiś czas miksujemy lub zagniatamy ręką. Przestajemy, kiedy ciasto zacznie łączyć się w większe kawałki. Wtedy robimy z nich jedną kulę i wałkujemy na placek. Wkładamy do lodówki na około pół godziny.
Nadzienie jabłkowe
Jabłka cienko obieramy i kroimy na ćwiartki, wyciągając gniazdka nasienne. Wrzucamy owoce do garnka wraz z cukrem i powoli gotujemy przez jakieś 3 – 4 minuty, czekając, aż cukier zacznie się karmelizować. Wtedy dodajemy cukier waniliowy oraz sok z cytryny i dalej trzymamy na ogniu przez około 10 minut. Pamiętajmy, by co jakiś czas dokładnie wszystko zamieszać. Pod koniec mieszamy całość z przyprawą piernikową oraz budyniem i gotujemy przez około 5 minut.
Orzechowa warstwa
Orzechy dokładnie rozdrabniamy. Następnie dodajemy przyprawę piernikową, skórkę kandyzowaną, rodzynki i dokładnie wszystko miksujemy.
Pieczenie
Nagrzewamy piekarnik do 180 stopni C. W tym czasie przygotowujemy formę na tartę o średnicy 24 cm (jeśli użyjemy większej, to będziemy musieli zwiększyć ilość składników) i smarujemy ją grubo masłem. Kruche ciasto wyjmujemy z lodówki i dzielimy na trzy części. Dwie z nich łączymy ze sobą i robimy z nich cienki placek. Podsypujemy go mąką. Ciastem wykładamy formę. Na spód kładziemy orzechy i warstwę jabłkową.
Pozostałą część ciasta z lodówki rozwałkowujemy i wycinamy w nim foremkami świąteczne gwiazdki. Układamy je na samym wierzchu. Dodatkowo posypujemy je cukrem pudrem. Możemy dodatkowo posmarować gwiazdki jeszcze roztrzepanym jajkiem, jednak nie jest to konieczne. Całość pieczemy przez około 45 minut, a później zostawiamy do ostygnięcia. Gotową szarlotką możemy delektować się przez całe święta.
Smacznego!
