Aleksandra Proch 10.01.2023 17:42

Czy ceny żywności w Polsce zaczynają się stabilizować? Eksperci nie mają wątpliwości

Canva / Minerva Studio

W zeszłym roku boleśnie odczuliśmy skutki rosnącej inflacji. Niekorzystne zmiany nie ominęły także cen żywności. Co prawda w grudniu ceny jakby nieco przystopowały. Czy w związku z tym, w najbliższych miesiącach możemy liczyć na poprawę sytuacji? Niestety zdaniem ekspertów w nadchodzących tygodniach czekają nas podwyżki, które zostały zamrożone w okresie około świątecznym.

Wzrost cen żywności ma nierozerwalny związek z wybuchem wojny na Ukrainie. To właśnie od tego momentu niemal z dnia na dzień pojawiły się niedobory pszenicy, jęczmienia, fasoli oraz oleju rzepakowego i słonecznikowego, a co za tym idzie wzrósł koszt ich zakupu. W parze ze zbożami oraz paszami w górę poszły ceny mięsa i produktów mleczarskich. Wszystko to mogliśmy boleśnie odczuć przy sklepowej kasie.

Mimo, że grudzień był miesiącem, w którym odnotowano nieznaczny spadek cen zbóż i niektórych produktów, prognozy nadal nie są zbyt optymistyczne. Czekają nas kolejne podwyżki. O zahamowaniu inflacji mówić będziemy mogli dopiero w perspektywie kilku miesięcy, jeśli trend spadkowy nadal będzie się utrzymywał.

Czemu nie możemy liczyć na spadek cen żywności w nadchodzącym czasie?

Polacy w grudniowych badaniach rynku deklarowali mocne ograniczenie zakupów. Wpływ na takie nastroje miała pogarszająca się sytuacja materialna w wielu gospodarstwach domowych. W tej kwestii ankietowani byli wyjątkowo zgodni i jednogłośni.

Branża sprzedażowa wzięła sobie te opinie do serca. Jak twierdzi dr Anna Semmerling z Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku, grudniowe zatrzymanie cen żywności to zabieg marketingowy sieci handlowych, które za wszelką cenę chciały uniknąć dotkliwych podwyżek pod koniec roku. Mogłoby skutkować to jeszcze mocniejszym zaciśnięciem pasa wśród konsumentów, a co za tym idzie, jeszcze większym ograniczeniem zakupów.

Anna Semmerling ocenia, że handlowcy podniosą swoje ceny w styczniu. Z początkiem roku łatwiej powiązać to zjawisko z noworocznymi podwyżkami opłat. Dużo trudniej byłoby się z takiego kroku wytłumaczyć przed klientami w grudniu, kiedy wydatków jest o wiele więcej. Główny ekonomista Grupy BLIX Krzysztof Łuczak dodaje, że końcówka roku jest dla branży handlowej szczególnie ważna. Zamyka się wtedy istotny kwartał, poza tym w sklepach panuje wzmożony ruch ze względu na nadchodzące święta. Końcówka zeszłego roku wypadła jednak nieco inaczej, ze względu na szalejącą inflację oraz coraz bardziej oszczędny tryb życia Polaków.

Które ceny żywności najbardziej poszybowały w górę?

Według rynkowej analizy, w grudniu największy wzrost cen, bo aż o 35,9 proc. w porównaniu do grudnia zeszłego roku, zanotowały produkty sypkie. Niechlubne pierwsze miejsce zajął w tej kategorii cukier ze wzrostem o 59,5 proc. Na podium uplasowały się także mąka - 38,3 proc. oraz makaron - 37,6 proc. w porównaniu do cen sprzed roku. Zdaniem dr Tomasza Kopyściańskiego z Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu ma to związek ze wzmożonym zapotrzebowaniem na te produkty w okresie przedświątecznym oraz równoczesnymi ich niedoborami ze względu na wojnę na Ukrainie.

Wśród wzrostu cen żywności nie sposób pominąć nabiału. Podwyżka wyniosła w tym wypadku 29,5 proc. Blisko o 25 proc rdr. wzrosły ceny mięsa oraz pieczywa. Ekspert dr Tomasz Kopyściański z Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu ocenia, że te podwyżki są rezultatem czynników całorocznych, związanych przede wszystkim z rosnącymi kosztami wytworzenia, ale również z ogromnym popytem na te produkty. W ostatnim miesiącu roku warzywa oraz owoce skoczyły odpowiednio o 21,8 proc. oraz 20,6 proc. w porównaniu do cen z grudnia ubiegłego roku. Zdaniem dr Semmerling z Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku produkty te zdrożały odczuwalnie już wcześniej. W dalszej perspektywie wzrost cen żywności w tym zakresie wiązał się będzie z ich sezonowością.

W nadchodzących miesiącach przydać może się szczegółowa wiedza odnośnie właściwego mrożenia i rozmrażania mięsa. Kluczowa może okazać się także kwestia, jak prawidłowo przechowywać pieczywo.