Średniowieczny deser, który jadał Jagiełło, co niedziela ląduje na moim stole
Ten deser zapewne znano w średniowieczu. Jest całkiem możliwe, że mógł go jadać Władysław Jagiełło. Przepis na takie kruche ciasto pojawia się w wielu książkach kucharskich z epoki. Moja rodzina za nim przepada.
Co naprawdę lubił Jagiełło
Wiemy od Jana Długosza, że Jagiełło nie cierpiał jabłek. Gruszki zaś miały być jego wielką namiętnością. Jadał je “kryjomo”, jak pisze kronikarz. Był to ulubiony owoc zwycięzcy spod Grunwaldu.
Jednym z najbardziej rozpowszechnionych w średniowieczu ciast z kolei, było ciasto kruche, zapewne niemal takie samo, jakie robimy dzisiaj. Miało mnóstwo zastosować, przede wszystkim służyło jako spód (a czasem także jako i przykrywka) do zapiekanych w piecu pasztetów.
Danie, jaki jest krucha tarta było znane co najmniej w wieku XIV a pewnie i wcześniej. Odkryta, obficie nafaszerowana, była podstawowym wypiekiem bogatej kuchni. Jadano tarty słone i słodkie. Nie jest niemożliwe, że Władysławowi Jagielle podano w ten sposób ulubione gruszki.
Tarta czyli prosta zapiekanka
Nie ma nic prostszego niż krucha tarta. To uniwersalny wynalazek, na którym, jak w średniowieczu, można układać nadzienie słone lub słodkie.
Tarta znakomicie nadaje się na podstawę do deserów. Na dobrze podpieczonym spodzie można układać nawet wilgotne owoce. Świetnie sprawdzają się jabłka, gruszki, śliwki, truskawki, nawet agrest.
Średniowieczny smak w dzisiejszym domu
W tarcie na słodko jest także miejsce na sproszkowane migdały – średniowieczny symbol statusu. Importowane, trafiały jedynie na najmożniejsze stoły, jednak są powszechne we mnóstwie średniowiecznych przepisów. |
Wiele współczesnych przepisów na tarty z gruszkami i jabłkami także zaleca migdały. Jak widać, pewne smaki bywają uniwersalne. Tarta, którą jadano w wieku XV doskonale smakuje i dziś.
Tarta z gruszkami na słodko
Składniki:
- ¾ kostki chłodnego masła
- 2 jajka
- 2,5 szklanki mąki
- małe opakowanie tłustej śmietany (co najmniej 18%)
- 70 g cukru pudru
- 200 g sproszkowanych migdałów
Sposób przygotowania:
Z mąki, masła i jednego jajka wyrobić jednolite ciasto
Gdy ciasto będzie zwarte, zrobić z niego kulkę, zawinąć w folię i włożyć na kilka godzin do lodówki
Rozgrzać piekarnik do 200 stopni
Gruszki umyć, obrać, usunąć gniazda nasienne, pokroić wzdłuż na pół
Ciasto wyjąć z lodówki, rozwałkować i wykleić nim formę
W misce wymieszać śmietanę, jajko, cukier i proszek z migdałów
Masę rozprowadzić po cieście
Porozkładać na niej połówki gruszek, lekko posmarować je śmietaną
Włożyć do pieca na 30 minut
Przed podaniem odstawić tartę na 10 minut do stężenia, można posypać z wierzchu cukrem pudrem