Czy w Środę Popielcową katolicy mogą jeść mięso? Kościół mówi jasno i wyraźnie
W gąszczu zwyczajowych i nakazanych zasad życia religijnego katolików można się pogubić. Czy zatem Środa Popielcowa jest dniem, w którym katolicy mają obowiązek wstrzymania się od jedzenia mięsa, czy każe tak tylko tradycja? Kościół odpowiada jednoznacznie.
Wojna postu z karnawałem
Wielki post to okres, który poprzedza Wielkanoc, zwaną oficjalnie Świętem Zmartwychwstania Pańskiego. Osoby religijne powiedzą, że ten okres umartwiania się jest jedynym sensem, dla którego poprzedzamy post karnawałem, a w szczególności tłustym czwartkiem i ostatkami. Rzeczywiście, jedna z hipotez mówi, że karnawał to słowo pochodzące od łacińskiej zbitki „pożegnanie z mięsem”.
Sęk w tym, że wiele podtrzymywanych przez katolików zwyczajów jest tylko zwyczajami. Często bulwersujemy się, kiedy Kościół przypomina, że wigilia Bożego Narodzenia nie jest oficjalnie dniem postnym, a niejedzenie szynki tego dnia to tylko i aż tradycja. A jak jest w wypadku Środy Popielcowej, która rozpoczyna wielki post?
Post ścisły w Środę Popielcową
Popielec to jeden z dwóch dni w roku, kiedy nakazany jest ścisły post. Co rok Episkopat Polski przypomina, że w te dwa dni w roku obowiązuje on wierzących prawnie, a nie tylko zwyczajowo. Regulują to tzw. kanony, czyli paragrafy prawa kanonicznego, nr 1249 do 1253. To tam możemy przeczytać o warunkach praktykowania postu ścisłego.
Co jest daniem postnym? Nie ulega wątpliwości, że z listy dozwolonych dań wyłączone są pokarmy mięsne. Ale i tu różnice mogą być zwyczajowe. W Polsce z całą pewnością z katalogu dań postnych wyłączone są ryby oraz, znacznie rzadziej jadane, owoce morza i zwierzęta wodne (np. żaby czy ślimaki). Gdzieniegdzie jednak za postne uważane jest też ptactwo wodne. Ścisły post każe odrzucić także produkty mięsne, takie jak rosół. Jednak produkty odzwierzęce, głównie nabiał, są już raczej dozwolone.
Ścisły post – ile posiłków
Środa Popielcowa i Wielki Piątek różnią się od pozostałych, również postnych, piątków w roku również tym, że Kodeks Prawa Kanonicznego nakazuje wtedy wstrzemięźliwość. Oznacza to, że dziennie katolicy mogą zjeść wyłącznie trzy posiłki, w tym tylko jeden do syta. Prawo to obowiązuje wszystkich między 18. a 60. rokiem życia. Sam post zaś dotyczy także młodzieży starszej niż 14 lat.
Oczywiście Kościół podkreśla, że pokuta ma wymiar osobisty. Można więc umartwiać się, odejmując sobie od ust produkty, które nie są oficjalnie zabronione, np. słodycze albo używki. Zwyczajem naszych dziadków było spędzać te dwa dni w roku wyłącznie o chlebie i wodzie. Miało to też pomóc w refleksji o tym, co dobrego na co dzień spotyka nas w życiu.
Ta specyficzna lista zakazów i nakazów doprowadziła do tego, że istnieją wręcz specjalne postne potrawy. Jedną z nich był bezmięsny żur. Ona też odpowiada choćby za popularność śledzi, które jako ryby były wyłączone spod nakazu postu.
Polecamy przepis na napar z miodu i imbiru. Dowiedz się też, czym różnią się nazwy chrust i faworki.
